اثر هالهای، و اثر شاخ چیست؟
خطای شناختی اثر هالهای اثر هالهای و اثر شاخ دو خطای شناختی (bias) هستند. در اثر هالهای فرد تمایل دارد یک ویژگی خوب را به سایر ویژگیها تعمیم دهد. مثلاً، با دیدن یک شخص زیبا تصور میکند آن فرد باهوش، خوش اخلاق، و با شخصیت نیز هست. واژهٔ هاله (halo) ریشهٔ یونانی دارد (halos) […]
اثر طعمه چیست؟
از خطاهای ذهنی تا تصمیمات نادرست اگرچه مغز انسان ساختار اعجابانگیزی در پردازش اطلاعات دارد، اما خطاهایِ ذهنیِ بیشماری میتوانند بر انتخابها و قضاوتهای ذهن تاُثیر بگذارند. خطاهای ذهنی باعث قضاوتها، تصمیمات، و انتخابهای نادرستی میشوند. اما خبر خوب ای است که با شناخت خطاهای ذهنی میتوان از به دام افتادن مغز در آنها […]
آیا ما مغز کوانتومی داریم؟
احتمال در دنیای کلاسیک و کوانتومی (akinbostanci/Getty Images) رفتار انسان معمایی است که بسیاری از دانشمندان را مجذوب خود میکند و بحثهای زیادی در مورد نقش احتمال در توضیح نحوهٔ عملکرد ذهن ما وجود داشته است. احتمال یک چهارچوب ریاضی طراحی شده است تا به ما بگوید احتمال وقوع یک رویداد چقدر است و برای […]
شهود چیست؟
قدرت شهود شاید شنیده باشید که بعضیها شهود بسیار قوی دارند. البته این رو همینجا بگویم که این کلمه را معادل واژهٔ انگلیسی Intuition در نظر گرفتم. یعنی این افراد یک افکار یا راهحلها یا ایدههایی به ذهنشان میرسد که برای آدمهای دیگر کمتر این اتفاق میافتد. اصطلاحا میگویند انگار سیمشان وصل است. شاید […]
اثر لنگر انداختن
دلایل تصمیمات اشتباه دکتر دنیل کانمن (Kahneman) و آموس تورسکی (Tversky) دو تن از برجستهترین روانشناسان دهههای اخیر بودند. آنها در یک مطالعهٔ جالب و جذاب دنبال این بودند که ببینند، چه اتفاقی میافتد که بعضی مواقع سوزنمان گیر میکند بر روی یکسری چیزها و نا خواسته تصمیماتی میگیریم که بعدا متوجه میشویم اشتباه […]
تصاویر جدید تلسکوپ فضایی جیمز وب: ردیابی غبار و خوشههای ستارهای درون کهکشان
رونمایی از تصاویر جدید کهکشان NGC 5068 توسط تلسکوپ جیمز وب کهکشان NGC 5068 حدود ۲۰ میلیون سال نوری با زمین فاصله دارد و در صورت فلکی سنبله واقع شده است. پیچکهای درخشان گاز و ستارگان متعلق به این کهکشان مارپیچی با دو ابزار وب ثبت شده است. “بیل نلسون” مدیر ناسا، روز جمعه در […]
عدم قطعیت نتایج در روش علمی
از میانگین اثرات تا عدم قطعیت در نتایج فرض کنید این عنوان را در خبر حاصل از پایان اجرای یک پروژهی علمی مشاهده مینمایید: “تجویز داروی A موجب 10 میلیمتر جیوه کاهش فشار خون میشود.” معنای این جمله این است که اگر فشار خون کسی 120 میلیمتر جیوه (که عرفاً 12 گفته میشود) باشد و […]
حیات در زمین از کدام نقطه آغاز شد؟
حیات در کجای سیاره ما آغاز شد؟ زمین سرشار از زندگی است اما همیشه به همین منوال نبوده است. اما یک پرسش مهم و جذاب این است که حیات در کجای سیاره ما آغاز شد؟ سیاره ما تنها جای شناخته شده از کیهان است که حیات در آن جریان دارد و از شکل میکروسکوپی […]
سرنخی از گرانش کوانتومی در سیاهچالهها
اخبار فیزیک ،فیزیک فیزیک کوانتوم گرانش دانشمندان میگویند، سرنخهایی از “گرانش کوانتومی” میتواند در زنگ آهنگ سیاهچالهها پنهان شده باشد. از میان چهار نیروی بنیادی فیزیک، نیروی گرانش، نیرویی است که ما در زندگی روزمره با آن آشنا هستیم، اما در عین حال، تنها نیرویی است که در حال حاضر توسط فیزیک کوانتومی قابل توضیح […]