اختلال اسکیزوافکتیو (Schizoaffective Disorder) یک اختلال روانی پیچیده است که ویژگیهای آن شامل ترکیب علائم اسکیزوفرنی و اختلالات خلقی مانند افسردگی و یا مانیا میباشد. این اختلال میتواند تأثیرات عمیقی بر زندگی فرد داشته باشد و نیاز به درمان و مدیریت مداوم دارد.
اختلال اسکیزوافکتیو به عنوان یک اختلال روانی مشخص میشود که در آن فرد علائم اسکیزوفرنی (مانند توهمات و هذیانها) را به همراه علائم اختلال خلقی (افسردگی یا مانیا) تجربه میکند. این اختلال معمولاً در سنین جوانی یا اوایل بزرگسالی بروز میکند و میتواند بر توانایی فرد برای انجام فعالیتهای روزمره و حفظ روابط اجتماعی تأثیر بگذارد.
علائم اختلال اسکیزوافکتیو میتوانند در دو دسته اصلی قرار گیرند: علائم اسکیزوفرنی و علائم اختلال خلقی.
اختلال اسکیزوافکتیو به دو نوع اصلی تقسیم میشود:
اختلال اسکیزوافکتیو یک اختلال پیچیده و چند بعدی است که به طور عمده از ترکیب علائم اسکیزوفرنی و اختلالات خلقی، مانند افسردگی یا اختلال دوقطبی، تشکیل میشود. عوامل مختلفی ممکن است در بروز این اختلال نقش داشته باشند:
درمان اختلال اسکیزوافکتیو معمولاً شامل ترکیبی از داروها و رواندرمانی است. هدف از درمان کاهش شدت علائم و بهبود کیفیت زندگی فرد است.
پوریا، مردی 30 ساله و کارمند یک شرکت فناوری اطلاعات است. او از دوران نوجوانی با نوسانات خلقی و اختلالات خواب مواجه بود. پوریا در دانشگاه دچار بحرانهای جدی روحی شد و برای اولین بار به پزشک مراجعه کرد. با این حال، او تا سن 28 سالگی هرگز تشخیص خاصی دریافت نکرد.
پوریا در 28 سالگی، پس از یک دوره طولانی از افسردگی و اضطراب، به روانپزشک مراجعه کرد. در این دوره، او به شدت احساس ناامیدی و بیارزشی میکرد و حتی از رفتن به محل کار امتناع مینمود. پوریا به توهمات شنیداری و بصری نیز دچار شد که او را به شدت مضطرب کرده بود. او صدای افرادی را میشنید که با او صحبت میکردند، در حالی که هیچکس در اطرافش نبود.
پس از ارزیابیهای دقیق، پزشک تشخیص اختلال اسکیزوافکتیو را برای پوریا مطرح کرد. این تشخیص به دلیل وجود علائم اسکیزوفرنی و همچنین نوسانات خلقی او بود.
پوریا درمان خود را با استفاده از داروهای آنتیپسیکوتیک و تثبیتکنندههای خلق آغاز کرد. همچنین او تحت رواندرمانی شناختی-رفتاری قرار گرفت که به او کمک کرد الگوهای تفکر منفی را شناسایی و تغییر دهد.
او همچنین به جلسات گروهی پیوست که در آنجا با دیگران در مورد تجربیاتش صحبت میکرد. این ارتباطات به او کمک کرد تا احساس تنهایی کمتری کند و احساس حمایت بیشتری داشته باشد.
پس از یک سال از شروع درمان، پوریا بهبود قابل توجهی را تجربه کرد. او توانست به محل کارش بازگردد و روابطش را با دوستان و خانواده بهبود بخشد. پوریا حالا به مدیریت بهتر اختلال خود پرداخته و بر روی اهداف شخصی و حرفهای خود تمرکز دارد.
باران، زنی 27 ساله و دانشجوی دکتری در رشته روانشناسی است. او از نوجوانی با اختلالات خلقی و افسردگی دست و پنجه نرم کرده و در سالهای اخیر با علائم اسکیزوفرنی نیز مواجه شده است. باران بهطور خاص به دلیل نوسانات خلقی و مشکلات در تمرکز، در تحصیلاتش با چالشهای زیادی روبرو بود.
باران در 25 سالگی، پس از یک دوره شدید از افسردگی و توهمات حسی، به روانپزشک مراجعه کرد. او در این دوره احساس میکرد که دیگران در مورد او صحبت میکنند و به او نگاه میکنند. باران همچنین دچار اختلال در خواب و کاهش انرژی بود. این علائم باعث شد که او از تحصیل و فعالیتهای اجتماعیاش کنارهگیری کند.
پزشک پس از ارزیابیهای لازم، تشخیص اختلال اسکیزوافکتیو را برای باران مطرح کرد. این تشخیص بهدلیل وجود توهمات و علائم خلقی او بود.
باران درمان خود را با استفاده از داروهای آنتیپسیکوتیک و داروهای ضدافسردگی آغاز کرد. او همچنین در جلسات رواندرمانی شرکت کرد که به او کمک کرد تا با احساسات و تجربیاتش بهتر کنار بیاید. در این جلسات، باران یاد گرفت که چگونه الگوهای تفکر منفی را شناسایی کند و با آنها مقابله کند.
باران همچنین برای مدیریت استرس به تکنیکهای مدیتیشن و تنفس عمیق روی آورد. او با استفاده از این تکنیکها توانست آرامش بیشتری پیدا کند و بر روی تحصیلاتش تمرکز کند.
با گذشت یک سال از شروع درمان، باران موفق به بهبود قابل توجهی در خلق و خوی خود و همچنین عملکرد تحصیلیاش شد. او اکنون توانسته است به تحصیلاتش ادامه دهد و در سمینارها و کارگاههای روانشناسی شرکت کند. باران همچنین به عنوان یک منبع الهامبخش برای دیگران در مسیر درمان و بهبودی تبدیل شده است.
اختلال اسکیزوافکتیو یک اختلال پیچیده است که تأثیرات عمیقی بر زندگی فرد دارد. علل این اختلال به ترکیبی از عوامل ژنتیکی، زیستشناختی، محیطی و روانی بستگی دارد. با وجود چالشهای موجود، درمانهای موثری وجود دارد که میتواند به فرد کمک کند تا با این اختلال کنار بیاید و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشد.
توجه به اهمیت تشخیص و درمان به موقع در این اختلال حائز اهمیت است. افراد مبتلا به اختلال اسکیزوافکتیو نیاز به حمایت از خانواده و دوستان و همچنین درمانهای حرفهای دارند تا بتوانند به زندگی سالم و رضایتبخشی دست یابند.
در نهایت لازم است به این موضوع مهم اشاره کنم که تلاش بر این بوده دید صحیحی ارائه شود اما پس از خواندن مقاله لازم است بررسیهای بسیاری صورت گیرد. هر فرد ویژگیها، نیازها و شرایط خاص خود را دارد و بنابراین، راهحل یا روش واحدی نمیتواند برای همه مناسب باشد به همین دلیل لازم است از روانشناسان و افراد متخصص در این حوزه راهنمایی گرفت.
اگر شما نیز به دنبال مشاوره حرفهای و تخصصی هستید، تیم مشاوران ما آماده است تا با ارائه خدمات مشاوره آنلاین، به شما در حل مشکلات و چالشهایشان کمک کند.