جلد 12 از آثار فروید، در برگیرنده مقالات متعددی است که بطور عمده در سالهای 1911 و 1912 به چاپ رسیدهاند. یکی از آثار برجسته و تاثیرگذار در این مجموعه، تفسیر و نقد فروید بر به اصطلاح خاطرات دانیل پاول شربر -یا آنگونه که معروف گردیده قاضی شربر- است. از شواهد اینگونه بر میآید که شربر در میانسالی دچار حالات پسیکوتیک شده و بین سالهای 1900 تا 1902 متعاقب بهبودی نسبی از حمله اول بیماری، بخشی از افکار غریب خود را در قالب ”افکار مهم یک بیمار عصبی“ به رشته تحریر در میآورد. فروید با مطالعه این اثر درباره دینامیک شکلگیری علایم توهمی و هذیانی در وی ابراز نظر میکند. تفسیر فروید از این بابت حائز اهمیت است که در آن سعی دارد مکانیسم شکلگیری پارانوئیا و هذیانها را بر اساس یافتههای روانکاوی توضیح دهد. کاری که روانپزشکی مدتها از آن صرف نظر کرده و مدعی شده بود که افکار پسیکوتیک قابل تفسیر و تاویل نیستند. فروید به ترتیب رجعت به دوره خودشیفتگی و قبلتر از آنرا مبنای شکل گیری پارانوئیا و اسکیزوفرنی (dementia praecox) قلمداد میکند. جالب اینکه بحث فروید درباره امکان تفسیرپذیر بودن افکار هذیانی، هنوز در روانپزشکی مبهم و بی پاسخ مانده است. جلد 12 دارای مقالات مهم دیگری از جمله شش اثر وی درباره تکنیکهای روانکاوی نیز میباشد که در این دوره آموزشی به اختصار بررسی شدهاند.