کتاب دهم از مجموعه آثار فروید دارای دو بخش عمده است. قسمت اول ”آنالیز فوبیا در یک پسربچه 5 ساله“ است. این همان اثر مشهور درباره هانس کوچولو است. هانس (در واقع هربرت گراف) پسری باهوش و سرزنده است که در 5 سالگی دچار حالات اضطرابی و وحشت از اسب‌ها می گردد. علایم او از ژانویه 1908 ظاهر می‌شود و تا آوریل همان سال ادامه پیدا می‌کند. البته هانس هیچگاه بطور مستقیم بیمار فروید نبوده است و اطلاعات فروید درباره او به صورت غیر مستقیم از پدر بدست آمده است و مداخله در وضعیت او نیز از همین طریق صورت گرفته است. در شرح حال هانس مشخص می‌شود که او فانتزی‌های عدیده جنسی کودکانه‌ای را قبل از بروز بیماری داشته است و فروید شکل گیری حالت وحشت در او را با واپس زده شدن این تمایلات مرتبط می‌داند. مورد هانس کوچولو در تاریخ روانپزشکی و روان‌شناسی جایگاه برجسته‌ای دارد و به کرات مورد استناد قرار گرفته است. هانس در واقع تبیین روانکاوانه از بیماری فوبیا است که سال‌ها دیدگاه مسلط درباره این حالات بوده است.
ادامه کتاب 10 به ”نکاتی درباره یک بیمار مبتلا به نِوروز وسواسی“ می‌پردازد. این همان موردی است که به مرد موشی یا موش مرد (Rat Man) معروف گشته است. فروید او را بمدت یکسال تحت درمان داشته که گزارش مبسوط آن در این جلد آمده است.
