از زیبایی تا بی‌اثری
فرض کنید دوست شما فیلمی را دیده که شما هنوز آن را ندیده‌اید. او از زیبایی‌های آن فیلم برای شما تعریف می‌کند و می‌گوید بهترین فیلمی است که تاکنون دیده و پیشنهاد می‌کند شما آن فیلم را ببینید. اما وقتی آن فیلم را می‌بینید، اصلاً به نظرتان جالب نیست و حتی برایتان بسیار معمولی به نظر می‌سد. این داستان به سندروم انتظار اشاره می‌کند.
سندروم انتظار چیست؟
سندروم انتظار نوعی خطای شناختی است که در آن شرایط آنطور که انتظار داریم بر وفق مراد ما پیش نمی‌رود. برای مثال، والدین آنطور که انتظار دارند فرزندانشان به تعالی نمی‌رسند. یا وقتی بازیکنان فوتبال به جای خوب بازی کردن، بیش‌ازحد روی برنده شدن تمرکز کنند و بازی را ببازند، گرفتار این خطای شناختی شده‌اند.
ارتباط تمرکز بیش از حد و سندروم انتظار
از رابرت استیونس سوال می‌کنند:
آیا مبنای علمی برای پدیدهٔ سندروم انتظار وجود دارد؟
او پاسخ می‌دهد:
به نظر من این قدرت بیش‌ازحدِ ذهن است، و توضیح می‌دهد؛ در پزشکی پدیده‌ای به نام Focal Dystonia وجود دارد که در آن، به خاطر تمرکز بیش‌ازحد، ماهیچه‌ها به طور غیرطبیعی تکان می‌خورند و فرد نمی‌تواند به هدفش دست یابد. مثلاً، وقتی ورزش‌کاری بیش‌ازحد تمرکز می‌کند، توپ را از دست می‌دهد. یا وقتی شکارچی بیش‌ازحد تمرکز می‌کند، شکار فرار می‌کند یا تیرش به هدف نمی‌خورد.
راه مقابله با سندروم انتظار؛ هدف یا فرایند؟
در خطای شناختی سندروم انتظار، انتظار کنترل ذهن را در دست می‌گیرد و سبب مختل شدن تفکر می‌شود. یکی از راههای دوری از این خطای شناختی تمرکز روی فرایند انجام کار است، به جای اینکه روی هدف تمرکز کنیم.
به طور خلاصه:
در این خطای شناختی شرایط آنطور که انتظار داریم بر وفق مراد ما پیش نمی‌رود، و انتظار کنترل ذهن را در دست می‌گیرد و سبب مختل شدن تفکر می‌شود. یکی از راههای دوری از این خطا، تمرکز روی فرایند انجام کار است، به‌جای اینکه روی هدف تمرکز کنیم.
گرداورنده: محمد مهدی رضایی
“سوشال مدیای آکادمی تلسی”
telsi.co
